ASS: De communicatiepuzzel

Gebruik heel je lichaam! Zo straal je de basisprincipes (aanvaarding, empathie, echtheid, acceptatie & respect) van communicatie vanzelf uit. Wees je bewust dat je zowel op een actieve als passieve manier kan communiceren.

  • Actieve communicatie
    • Alle verbale communicatie (woorden, zinnen, dingen die je letterlijk zegt)
    • Zeg wat je meent, en zwijg over dat wat je niet meent en dus ook niet zal doen
    • Voorbeeld: “Als je zo verder doet, kan je niet op deze school blijven”. Dit zijn dreigingen die je niet zal waarmaken en dus beter niet zegt.
      De jongere met ASS zal deze boodschap niet kunnen inschatten als dreiging maar zal dit letterlijk opvatten en voelt zich dus al verloren. Hierdoor zal hij het gedrag nog versterken, hij vliegt toch al van school…
  • Passieve communicatie
    • Gebaren: bv. knik tijdens een gesprek, leun naar de leerling toe
    • Uitdrukking: bv. maak oogcontact, maar geef ook kans om weg te kijken.
      ! Oogcontact kan voor de jongere met ASS ook net heel bedreigend overkomen, zeker in een situatie waarbij de frustraties overheersen.
    • Lichaamstaal: bv. open houding, geen armen of benen gekruist, ga in een V-vorm zitten tijdens eens gesprek.
    • Intonatie: bv. Beklemtoon positieve woorden


Stem deze twee vormen op elkaar af. Ondersteun je duidelijke boodschap met non-verbale communicatie. In een crisissituatie kan het net helpen om je non-verbale communicatie zeer vlak te houden om zo de boodschap duidelijk over te brengen. Hierdoor zal het aantal prikkels in de crisis afnemen.

Bijv. zorg dat je niet staat te zwaaien met je armen, en terwijl je een rood gezicht hebt en aan het roepen bent tegen de jongere. Hij zal deze prikkels niet begrijpen waardoor de frustratie toeneemt.

—> Ga recht tegenover de jongere staan, en vertel hem zonder gebaren en gezichtsuitdrukking je boodschap.